Mae asesiadau cyfalaf naturiol yn pennu gwerth i wasanaethau a buddion yr amgylchedd naturiol ar gyfer integreiddio gwell i brosesau gwneud penderfyniadau.
Mae natur yn darparu'r nwyddau a'r gwasanaethau sylfaenol sy'n gwneud bywyd dynol yn bosibl: y bwyd rydyn ni'n ei fwyta, y dŵr rydyn ni'n ei yfed a'r deunyddiau planhigion rydyn ni'n eu defnyddio ar gyfer tanwydd, deunyddiau adeiladu a meddygaeth. Mae byd natur hefyd yn darparu gwasanaethau llai gweladwy fel rheoleiddio hinsawdd, yr amddiffynfeydd naturiol rhag llifogydd a ddarperir gan goedwigoedd, cael gwared ar lygryddion aer gan lystyfiant, a phryfed yn peillio cnydau. Yna mae’r ysbrydoliaeth a gawn gan fywyd gwyllt a’r amgylchedd naturiol.
Gall priodoli prisiad i’n hasedau cyfalaf naturiol, gan gynnwys ansawdd yr asedau hynny a’r llif gwasanaethau, ein helpu i feddwl yn rhesymegol am ba agweddau ar y byd naturiol yr ydym yn eu mesur a sut maent yn effeithio ar bobl.
Asedau cyfalaf naturiol yw'r pethau sy'n parhau yn y tymor hir fel poblogaeth mynydd neu bysgod. O'r asedau hynny mae pobl yn derbyn llif o wasanaethau fel heiciau hamdden ar y mynydd a physgod yn cael eu dal i'w bwyta. Gall llif y gwasanaeth fod yn ddibynnol ar ansawdd neu rinweddau eraill yr asedau hynny. Gall y berthynas hon amrywio, yn dibynnu ar y math o wasanaeth. Yn olaf, gallwn werthfawrogi budd y gwasanaethau hynny i gymdeithas drwy amcangyfrif yr hyn a wariwyd gan y cerddwyr i’w galluogi i gerdded dros y mynydd neu’r elw i’r pysgotwyr o ddod â’r pysgod i’r farchnad. Mae cymhwyso'r rhesymeg hon yn gyson ar draws asedau a gwasanaethau yn ein galluogi i ddechrau adeiladu cyfrifon o'r gwerth a ddarperir gan natur.
Mae’r buddion a gawn o fyd natur yn bennaf yn gudd, yn rhannol neu ar goll o fantolen y genedl. Fodd bynnag, drwy gydnabod natur fel ffurf ar gyfalaf a datblygu cyfrifon o gyfraniad cyfalaf naturiol at ein llesiant, gall y rhai sy’n gwneud penderfyniadau gynnwys yr amgylchedd yn well yn eu cynlluniau i ddyrannu adnoddau i ddatblygu a chynnal yr economi.
Mae datblygu cyfrifon cyfalaf naturiol wedi’i nodi gan y Pwyllgor Cyfalaf Naturiol ac Asesiad Ecosystemau Cenedlaethol y DU fel gweithgaredd sylfaenol sy’n angenrheidiol os yw cyfalaf naturiol i gael ei brif ffrydio wrth wneud penderfyniadau.
Trwy ERAMMP mae cyfrifo cyfalaf naturiol Cymreig yn digwydd. Gweler yr adroddiadau isod am ragor o wybodaeth.
